Pagina:Dizionario della lingua latina - Latino-Italiano - Georges, Calonghi 1896.djvu/379: differenze tra le versioni

Barbaking (discussione | contributi)
Barbaking (discussione | contributi)
mNessun oggetto della modifica
Corpo della pagina (da includere):Corpo della pagina (da includere):
Riga 19: Riga 19:
{{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: def. materiam omnem infra Veliam, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: hunc sub aequora, ''sommergere'', {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: quis te
{{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: def. materiam omnem infra Veliam, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: hunc sub aequora, ''sommergere'', {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: quis te
mihi nubibus actam detulit in terras? {{AutoreCitato|Publio Virgilio Marone|Verg.}}
mihi nubibus actam detulit in terras? {{AutoreCitato|Publio Virgilio Marone|Verg.}}
''Così partic.'': a) ''portar seco, conducendo'', '''''condurre in basso''''', α) ''di fiumi, ecc''., '''''trasportare''''' ''oggetti'', '''''condur (seco) secondo la corrente, trascinare''''', excipere dolia, quae amnis defert, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: incubans cortici secundo Tiberi ad urbem defertur, ''galleggia sul Tevere verso, ecc''., {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}} β) ''al passivo, di fiumi stessi'' '''''== scorrere''''', flumina, quae in mare deferuntur, {{AutoreCitato|Gaio Plinio Cecilio Secondo|Plin.}} [[:w:Lettere di Plinio|ep.]]: ''e'' partic. ''pres''. deferens (''intendi se'') '''''== che scorre nel suo letto, tra le sue sponde''''', flumina liquida ac deferentia (''contr''. rigentia gelu aut campis superfusa), {{AutoreCitato|Gaio Plinio Cecilio Secondo|Plin.}} [[:w:Panegirico di Traiano|pan.]] [[:s:la:Panegyricus (Plinius)|82, 5]]. b) ''diroccando, rimovendo'', '''''trasportar giù (edificare), trasferire, rimuovere''''' ''o'' '''''far rimuovere in giù, far pervenire''''', aedes suas sub Veliam, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: aedes in planum, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}} (''cfr. fig''. fortunam suam in planum, {{AutoreCitato|Lucio Anneo Seneca|Sen.}} [[:w:De tranquillitate animi|tranqu.]] [[:s:la:De tranquillitate animi|10, 6]]): castra in viam, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}} 2) ''partic, con rapidità o violenza portar giù'', '''''spingere, precipitare''''', a) '''generic''': alqm in abruptum barathrum, {{AutoreCitato|Gaio Vaalerio Catullo|Catull.}}: ferrum delatum (immerso) in pectus, {{AutoreCitato|Publio Cornelio Tacito|Tac.}}: ''comun. al passivo'' '''''== precipitare''''', in foveas deferri, {{AutoreCitato|Quinto Curzio Rufo|Curt.}}: deferri ad terram (''contr''. allevari ad caelum, ''di pers''.), {{AutoreCitato|Lucio Anneo Seneca|Sen.}}: casu (''per caduta'') deferri in terram, ''cadere al suolo (di bambini)'', {{AutoreCitato|Marco Fabio Quintiliano|Quint.}}: ''con dopp''. nom., praeceps aërii specula de montis in undas deferor, {{AutoreCitato|Publio Virgilio Marone|Verg.}}: trasl., ut non solum auribus acciperetur, sed etiam oculis cerneretur, quem et ex quanto regno ad quam fortunam detulisset, {{AutoreCitato|Cornelio Nepote|Nep.}} [[:w:De viris illustribus (Nepote)|Timol]].[[:s:la:De viris illustribus (Cornelius Nepos)/Liber de excellentibus ducibus exterarum gentium/Timoleon|2, 2]]. b) ''pregn'', '''''precipitare''''' =='' precipitare in terra'', '''''abbattere''''', terrae motus) defert montes, surrigit plana, {{AutoreCitato|Lucio Anneo Seneca|Sen.}}: ''al passivo'' '''''== precipitare, rovinare''''' (''intr''.), per precipitia deferri, {{AutoreCitato|Marco Fabio Quintiliano|Quint.}}
''Così partic.'': a) ''portar seco, conducendo'', '''''condurre in basso''''', α) ''di fiumi, ecc''., '''''trasportare''''' ''oggetti'', '''''condur (seco) secondo la corrente, trascinare''''', excipere dolia, quae amnis defert, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: incubans cortici secundo Tiberi ad urbem defertur, ''galleggia sul Tevere verso, ecc''., {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}} β) ''al passivo, di fiumi stessi'' '''''== scorrere''''', flumina, quae in mare deferuntur, {{AutoreCitato|Gaio Plinio Cecilio Secondo|Plin.}} [[:w:Lettere di Plinio|ep.]]: ''e'' partic. ''pres''. deferens (''intendi se'') '''''== che scorre nel suo letto, tra le sue sponde''''', flumina liquida ac deferentia (''contr''. rigentia gelu aut campis superfusa), {{AutoreCitato|Gaio Plinio Cecilio Secondo|Plin.}} [[:w:Panegirico di Traiano|pan.]] [[:s:la:Panegyricus (Plinius)|82, 5]]. b) ''diroccando, rimovendo'', '''''trasportar giù (edificare), trasferire, rimuovere''''' ''o'' '''''far rimuovere in giù, far pervenire''''', aedes suas sub Veliam, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: aedes in planum, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}} (''cfr. fig''. fortunam suam in planum, {{AutoreCitato|Lucio Anneo Seneca|Sen.}} [[:w:De tranquillitate animi|tranqu.]] [[:s:la:De tranquillitate animi|10, 6]]): castra in viam, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}} 2) ''partic, con rapidità o violenza portar giù'', '''''spingere, precipitare''''', a) '''generic''': alqm in abruptum barathrum, {{AutoreCitato|Gaio Valerio Catullo|Catull.}}: ferrum delatum (immerso) in pectus, {{AutoreCitato|Publio Cornelio Tacito|Tac.}}: ''comun. al passivo'' '''''== precipitare''''', in foveas deferri, {{AutoreCitato|Quinto Curzio Rufo|Curt.}}: deferri ad terram (''contr''. allevari ad caelum, ''di pers''.), {{AutoreCitato|Lucio Anneo Seneca|Sen.}}: casu (''per caduta'') deferri in terram, ''cadere al suolo (di bambini)'', {{AutoreCitato|Marco Fabio Quintiliano|Quint.}}: ''con dopp''. nom., praeceps aërii specula de montis in undas deferor, {{AutoreCitato|Publio Virgilio Marone|Verg.}}: trasl., ut non solum auribus acciperetur, sed etiam oculis cerneretur, quem et ex quanto regno ad quam fortunam detulisset, {{AutoreCitato|Cornelio Nepote|Nep.}} [[:w:De viris illustribus (Nepote)|Timol]].[[:s:la:De viris illustribus (Cornelius Nepos)/Liber de excellentibus ducibus exterarum gentium/Timoleon|2, 2]]. b) ''pregn'', '''''precipitare''''' =='' precipitare in terra'', '''''abbattere''''', terrae motus) defert montes, surrigit plana, {{AutoreCitato|Lucio Anneo Seneca|Sen.}}: ''al passivo'' '''''== precipitare, rovinare''''' (''intr''.), per precipitia deferri, {{AutoreCitato|Marco Fabio Quintiliano|Quint.}}


'''''II''''') ''portare da un punto di partenza ad un punto finale, ad una meta'' '''''== pottare, trasportare, recare, arrecare, trasferire, consegnare, rimettere''''' ''in qualche luogo, passivo deferri'' ''spesso'' '''''== farsi recare''''' ''o'' '''''portare''''', A) propr.: 1) ''in gen''.: a) '''generic.''': α) ''di pers''.: pecuniam atque arma, {{AutoreCitato|Publio Cornelio Tacito|Tac.}}: eodem pecuniam, quae superest, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: quo (''dove'') me deferre paratis? {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: ad causas judicia jam facta domo, ''portar seco già pronti'', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: id (candelabrum) in praetorium, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: commeatum in viam (''sulla via''), {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: alqm in curiam, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: funus Romam, {{AutoreCitato|Sesto Aurelio Vittore|Aur. Vict.}}: forma excellentes (virgines) domos, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: alci epistulam, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ad alqm litteras, mandata, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: ''coll’indic. con che? (in che? sopra che?)'', caput ad Sullam usque ab Janiculo ad aedem Apollinis manibus ipse suis detulit, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} fr.: ''al passivo'', lectica (''in lettiga'') deferri in castra, {{AutoreCitato|Gaio Svetonio Tranquillo|Suet.}}: sentorum humeris (''sulle spalle'') in campum deferri cremarique, {{AutoreCitato|Gaio Svetonio Tranquillo|Suet.}} β) ''di c. inan''.: fulmen detulit in terras mortalibus ignem primitus, {{AutoreCitato|Tito Lucrezio Caro|Lucr.}} detulit aura preces ad me, {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}
'''''II''''') ''portare da un punto di partenza ad un punto finale, ad una meta'' '''''== pottare, trasportare, recare, arrecare, trasferire, consegnare, rimettere''''' ''in qualche luogo, passivo deferri'' ''spesso'' '''''== farsi recare''''' ''o'' '''''portare''''', A) propr.: 1) ''in gen''.: a) '''generic.''': α) ''di pers''.: pecuniam atque arma, {{AutoreCitato|Publio Cornelio Tacito|Tac.}}: eodem pecuniam, quae superest, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: quo (''dove'') me deferre paratis? {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}: ad causas judicia jam facta domo, ''portar seco già pronti'', {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: id (candelabrum) in praetorium, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: commeatum in viam (''sulla via''), {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: alqm in curiam, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: funus Romam, {{AutoreCitato|Sesto Aurelio Vittore|Aur. Vict.}}: forma excellentes (virgines) domos, {{AutoreCitato|Tito Livio|Liv.}}: alci epistulam, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}}: ad alqm litteras, mandata, {{AutoreCitato|Gaio Giulio Cesare|Caes.}}: ''coll’indic. con che? (in che? sopra che?)'', caput ad Sullam usque ab Janiculo ad aedem Apollinis manibus ipse suis detulit, {{AutoreCitato|Marco Tullio Cicerone|Cic.}} fr.: ''al passivo'', lectica (''in lettiga'') deferri in castra, {{AutoreCitato|Gaio Svetonio Tranquillo|Suet.}}: sentorum humeris (''sulle spalle'') in campum deferri cremarique, {{AutoreCitato|Gaio Svetonio Tranquillo|Suet.}} β) ''di c. inan''.: fulmen detulit in terras mortalibus ignem primitus, {{AutoreCitato|Tito Lucrezio Caro|Lucr.}} detulit aura preces ad me, {{AutoreCitato|Publio Ovidio Nasone|Ov.}}