Primi principi della Valle di Fassa

ladino

Jan Batista Alton 1881 Primi principi della Valle di Fassa Intestazione 18 aprile 2016 50% Da definire

tratto da TALL Vocabolar dl ladin leterar

Primi principi della Valle di Fassa.


La Val de Fascia era dut na folta boscura, non se sà segur so scomenz; però i disc, che da la veres de Attila se abie refugì doi familia franzeises. Sie come se vel, ma se sà, che la val che ades é abitèda, era n bosch folt pien de bestia ferozes e de jent selvatica; donca chisc tèi che é vegnui a popolèr la val i abitèa sui monc e i vivea el più de bestiam. La fémenes salvères se nominèa Bregostènes. Canche i mazèa vèlch feida o autra bestia, ruèa sta Bregostènes e magnèa la budeles; chesta Bregostènes proèa semper a jir a robèr da magnèr a chesta jent e na outa les ge à fin robà un pìciol fora de cuna e ge lascia el so. Canche l' é vegnù sta fémena enveze de troèr so pìciol te cuna l' era un de na Bregostèna. Sta fémena a legnà chest selvatico e lo fajea cridèr; dapò l' é vegnù la Bregostèna e la ge à portà de retorn so pìciol, ma la ge à cognù dèr n cest de eves e enlouta chest pìciol de la Bregostèna crida e vegn so père e l disc, canche l' à vedù chisc eves: "Son giaf e besaf, Tarat e Taraton, no é mai vist tanti cocolon." Na dì endèna che Tarat era a la ciacia Taraton l' é mort e la Bregostèna cridèa de gregn braies: "Gei Tarat, che Taraton é mort."

Na dì na Bregostèna volea ge rompir te majon de chela jent e la se volea trèr da na fenestra ite, mo daìte l' era n om e chest co na fauc el ge à taà via na man e la Bregostèna domana chest om: "Che èste inom?" e l' om ge respon: "Enstes." La Bregostèna va apede i sie co na man taèda via e l' om dal bosch la domana, chi l à fat; la Bregostèna disc: "Enstes", e l' om dal bosch respon: "Ben, enstessa l' abieste."