Pagina:Vico, Giambattista – Il diritto universale, Vol. II, 1936 – BEIC 1961223.djvu/9

DE CONSTANTIA IURISPRUDENTIS¹

[1] Qua definitione graeci philosophi sapientiam, scis, amplissime Francisce Ventura, romanos iureconsultos iurisprudentiam definire. Sapientia autem graviter Platoni descripta «hominis consummatrix»².

Hominis interioris partes — Ex mente vera animus rectus.

[2] Hominis autem interioris sunt partes duae, mens et animus, quae vulgo scholarum «intellectus» et «voluntas» dicuntur. Originis autem vicio demonstravimus³ utramque corruptam, mentem erroribus illusam, animum cupiditatibus laniatum, et ex erroribus mentis nasci animi cupiditates, eosque esse parentes omnis infelicitatis humanae. Atqui demonstravimus quoque in homine corrupto inesse conatum mentis ad verum⁴, et ex perspicua veri cognitione existere iusti voluntatem⁵: quod tantundem est ex mente vera animum rectum induci.

Ut sapientia hominem perficit? — Unde constantia sapientis?

[3] Sapientia autem mentem veris aeternis purgat, quibus animum virtutibus instruit, et sic hominem ab utraque inte-

1. Vide Notas, 1 [postilla marginale].
2. Libro superiore, Proloquio, § «Apud athenienses» [3].
3. Ibidem, a cap. XXI usque ad cap. XXXI.
4. Ibidem, a cap. XXXIII usque ad cap. XLIX.
5. Ibidem, a cap. XLIII usque ad cap. LIX.