 |
Questa pagina è stata trascritta e formattata, ma deve essere riletta. | |
CAPUT XXV
QUARTA EPOCHA TEMPORIS OBSCURI, QUA RESPUBLICAE
OPTIMATIUM AUT ABIERUNT IN REGNA MERA,
ET PATRUM AUCTORITAS OMNIS IN REGES TRANSLATA EST,
AUT DE POENIS PRIMUM LATIS LEGIBUS CONSTITUTA,
AUT IN POPULARE IMPERIUM DISSIPATA
Prima rerumpublicarum corruptio.
[i] Ubi autem ordo, non ex ordine in republica agere, sed, extra ordinem quisque, impotenter se gerere cum plebe optimates coeperunt, tot minuti extitere tyranni, qui, spretis deorum religionibus et fidei clientelarum obliti, quas utrasque auspiciis sibi fundarunt, in corpora fortunasque plebeiorum, libidine, avaritia, crudelitate, grassabantur. Adversus quas cum oppressi ipsos patres per eorum fidem nequicquam obsecrarent, ob quam adversus vini et iniurias sese ipsis devinxerant, et sic, cum inclytorum, virorum, heroum fides plebibus nullo pacto prodesset, fidem, potentiam deorum et hominum implorarunt illa formula, quam hoc tempore primum natam coniicio: «Proh1 dii atque homines, vestram fidem imploro», atque ea ratione, turbis et secessionibus factis, expresserunt ut «patres redigerentur in ordinem». Cuius locutionis nativa vis est «divisos et turbatos in ordinem revocare»; sed postea translata est ut significet «movere ordine» seu, vulgo, «senatu eiicere».
Summa omnium rerumpublicarum capita.
[2] Et sane stat pro utraque significatione ipsa rerum natura, per quam duum horum alterum fieri, aut ex utroque quid misceri, necesse fuit. Unum, quod ea multitudo, ut tot
- ↑ Cosí, nell’errata-corrige ms., emendato «pro» [Ed.].
