Pagina:Vico, Giambattista – Il diritto universale, Vol. II, 1936 – BEIC 1961223.djvu/241

CAPUT XXIV

MAIORUM GENTIUM CHARACTER, AENEAS VIRGILIANUS
VI LIBRIS PRIORIBUS DESCRIPTUS

[1] Ex hac temporis obscuri historia facile et commodum erit enarrare Aeneam, quem poeta antiquitatis doctissimus heroicum maiorum gentium characterem sex libris prioribus fingit, eoque heroas, qui primas gentes primasque urbes fundarunt, exprimit: uti heroicum characterem minorum gentium, si ve heroem bellorum, libri sex posterioribus describit.

[2] Aeneas proponitur heros pietate insignis et armis: pietate gente fundat, armis bella administrat. Et pro hoc naturae ordine prioribus libris describit Aeneam pium, posterioribus bellatorem.

[3] Aeneas erro est genus huinanum exlex.

[4] Veneris filius: nam primi homines ex incerto concubitu nati, sive genus humanum per terrarum orbem propagatum ab Asia1, ubi cito sub monarchia plebibus communicata connubia.

[5] Invisus Iunoni: quae connubia inter patricios custodit.

[6] Novae urbis fundandae studio flagrat: sunt primi heroes urbium conditores.

[7J Et, non sibi suisque, sed diis urbem fundare studet: en theocratiae sub imperio deorum.

[8] Auspiciorum et oraculorum ubique maximus observator: primi heroes, qui divinatione gentes fundarunt.

[9] Penates Anchisae patri committit: sacris familiaribus imperia paterna constituta.

[10] Et dii penates, Neptunus et Vesta: aqua et ignis prima omnis humanitatis fundamenta.

  1. Cfr. Notae, 119 [Ed.].