Pagina:Tiraboschi - Storia della letteratura italiana, Tomo V, parte 2, Classici italiani, 1823, VI.djvu/340

844 LIBRO che ne potea derivare (ri). Di tutte quest’opere del Boccaccio, delle lettere da lui scritte, di (a) Un bel documento a provare il dispiacer clic ‘ebbe il Boccaccio dello scandalo dal suo Decamerone cagionato, mi ha trasmesso l’eruditissimo sig. abate Giuseppe Ciaccheri bibliotecario dell’università di Siena, tratto da un codice , il quale contiene , oltre più altre cose , nove lettere latine dello stesso Boccaccio. In una di esse, scritta da Certaldo a Maghinardo de’ Cavalcanti maresciallo del regno di Sicilia , dopo avere cogli usati complimenti risposto a ciò ch’egli aveagli scritto, di non avere ancor potuto leggere alcune sue opere, così continua: Sane quod inclitas mulieres tuas domesticas nugas meas legere permiseris, non laudo; quin imo queso per fidem tuam, ne feceris. Nosti, quot ibi sint minus decentia et adversantia honestati, quot Veneris infaustae aculei, quot in scelus impellentia , etiam si sint ferrea pectora, a quibus , et si non ad incestuosum actum illustres impellentur feminae, et potissime quibus sacer pudor frontibus insidet, subeunt tamen taci o passu estus illecebre, et impudicas animas obscena concupiscentiae tibe non numquam inficiunt irritantque; quod omnino ne contingat agendum est. Nam tibi, non illis, si quid minus decens cogitaretur, imputandum esset. Cave igitur iterum meo monitu precibusque, ne feceris. Sine illud juvenibus passionum sectatoribus, quibus loco magni muneris est volgo arbitrari y quam multas infecerint petulantia sua pudicitias matronarum. Et si decori diminarum tuarum parcere non vis, parce saltem honori meo , si adeo ma diligis, ut lacrimas in passionibus meis effundas. Existimarunt enim legentes me spurgidum , lenonem , incestuosum senem , impurum hominem, turpiloquum, maledicum , et alienorum scelerum avidam relatorem. Non enim ubique est, qui in excusationem meam consurgens dicat: juvenis scripsit, et majoris coactus imperio. Ove è a riflettere a queste ultime parole che ci additano ciò che forse ignoravasi, che a scrivere il Decamerone ei fosse da autorevol comando sospinto.