Pagina:Decurtins - Rätoromanische chrestomathie, X.djvu/136

108 Instruzziun ad imprender da bustabbiar


Reglas

Da bustabbiar e da partir ils plẽds.

Pruma.

Sha un Consonánt stá á mez taunter duoi Vocáls, ó Diphtòngs, ó taunter un Vocál, & un Diphtóng, shi veng quel Consonànt adúna tratt pro’ l [p. 19] Vocàl, ó Diphtóng davó e. g. maséra. farìna. soláda. &c.

Secúnda. Sha duoi Consonánts adinguàls e. g. duoi bb. cc. dd. ff. gg. ll. m, ó mm. ñ. ò nn. pp. rr. ss. tt. zz. staun á mez taunter duoi Vocàls, ó Diphtóngs, ó taunter un Vocàl, & un Diphtóng, shi vegnan ques duoi Consonànts partits, & un Consonánt stá gnir tratt pro’ l Vocál ó Diphtóng d’avaũt, e ’l ãter Consonànt stò gnir tratt pro ’l Vocàl, ò Diphtóng davó e. g. Mamma. terra. grittezza. stalla. massa. &c.

Terza. Quai davàinta er ordinariamainch, sha duoi Consonánts divèrss staun à mez taunter duoi Vocàls, ò Diphtóngs, ó taunter un Vocàl, & un Diphtòngs, e. g. arbor, barba. [p. 20] calcóng. puntin. taimpel. &c. jau n’ ha ditt: ordinariamainch; perchia sha taunter duoi Vocàls, ó Diphtóngs, o taunter un Vocàl, & un Diphtòng vegnan insèmel duoi dels sequaints Consonànts diverss, cioè, bd. bl. br. ch. cl. cn. cr. ct. dr. fr. gl. gn. gr. ph. pl. pr. ps. pt. sc. sh. sp. str. st. th. tr. shi vegnan ambenduoi Consonánts tratts pro’ l Vocál, ó Diphtòng davò e. g. abdómen. subla. ábraham. pechiá. reclút. sacrifíci. facta. ladra. afrúnt. saglir. degnáivel. regréss. Prophét. replichiar. repràisa. ishea. raspa. mustrir. raste. malathìa. ritrátt. &c.

Quar. Sha davó un Vocál, ó Diphtòng sequan un, duoi, trai, ó er quatter Consonánts, e nu sequa inchún [p. 21] Vocál, ó Diphtòng davó plu, shi sten totts ques Consonànts cun bustabbiar gnir tratts pro ’l ultim Vocàl, ó Diphtóng immediátamainch d’avaùnt. e. g. frumaint, ashilg. giátt. unviérn. levmainch.

Exáimpels

da bustabbiar in Latin.

Abdías.
Æmiliánus.
Anna.
Augustínus.
Dàmasus.
Dídacus.
Domínica.
Dunstánus.
Gallicánus.
[p. 22] Gilbértus.
Bárnabas.
Blásius.
Bruno.
Bonifácius.
Edmúndus.
Elìas.
Ephrem.
Eduárdus.
Hermánnus.
Hélena.
Conràdus.
Cæcília.
Catharína.
Cyríllus.
Francíscus.
Fidélis.
Felix.
Felícitas.
Isidòrus.
Isaías.