Il diritto universale/Indice delle materie

Questo testo è incompleto.

Giambattista Vico - Il diritto universale

Indice delle materie

Informazioni sulla fonte del testo

◄

Indice dei nomi

[p. 827 modifica]

INDICE DELLE MATERIE

SINOPSI DEL DIRITTO UNIVERSALE

DE UNIVERSI IURIS

UNO PRINCIPIO ET FINE UNO

De opera proloquium |||

25

LIBER UNUS - De uno universi iuris
principio et fine uno.

[Principium] |||

41

Caput |||

I |||

43

» |||

II - De natura Dei Optimi Maximi |||

ivi

Capita |||

III-VI |||

ivi

» |||

VII-IX |||

44

Caput |||

X - De natura hominis integra |||

ivi

Capita |||

XI-XVI |||

45

Caput |||

XVII |||

46

» |||

XVIII - Honestas definitur |||

ivi

» |||

XIX |||

ivi

» |||

XX |||

47

» |||

XXI - De natura hominis corrupta |||

ivi

Capita |||

XXII-XXV |||

ivi

» |||

XXVI-XXX |||

48

» |||

XXXI-XXXII |||

49

Caput |||

XXXIII - Principium omnis humanitatis |||

ivi

[p. 828 modifica]

Caput |||

XXXIV - Vis veri |||

49

» |||

XXXV - Ratio haitiana |||

50

» |||

XXXVI - De virtute |||

ivi

» |||

XXXVII - [Virtus dianoetica et virtus ethica] |||

ivi

» |||

XXXVIII - [Virtus ethica ethnicorum et christiana] |||

51

» |||

XXXIX - Virtutis partes tres |||

ivi

» |||

XL - Virtutis divina origo |||

ivi

» |||

XLI - Virtus vera |||

52

» |||

XLII - Divina grada |||

ivi

» |||

XLIII - De iustitia |||

ivi

» |||

XLIV - Ius esse in natura |||

53

» |||

XLV - Hominem esse natura socialem |||

ivi

» |||

XLVI - Utilitas occasio, honestas est caussa iuris et societatis humanae |||

54

» |||

XLVII - Iuris naturalis definitio |||

56

» |||

XLVIII - Fas seu ius naturale immutabile |||

ivi

» |||

XLIX - Fundamentum humanae societatis socialis naturae cognitio |||

57

» |||

L - De duplici rerum societate naturali: altera veri, altera aequi boni |||

ivi

» |||

LI - Utriusque societatis leges |||

58

» |||

LII - Ex cognitione et cognatione naturae tria iuris praecepta |||

60

» |||

LUI - Quae sunt legitimae scientiae principia |||

ivi

» |||

LIV - Societas veri in societate aequi boni inest et vicissim |||

61

» |||

LV - Verum fons omnis iuris naturalis |||

ivi

» |||

LVI - Iurisprudentiae et moralis christianae principium et finis idem |||

62

» |||

LVII - Suum |||

ivi

» |||

LVIII - Iustitiae definitio |||

ivi

» |||

LIX - Iustitia omnis societatis fundamentum |||

63

» |||

LX - De duplici societate aequali et inacquali personarum |||

ivi

» |||

LXI - De duplici commensu |||

65

» |||

LXII - De iure rectorio et aequatorio |||

ivi

» |||

LXIII - De iustitia rectrice et aequatrice |||

66

» |||

LXIV - Ius rectorium et aequatorium et cuiusque iustitiam doctrinae caussa distingui, vitae usu non separari |||

68

[p. 829 modifica]

Caput |||

LXV - De iustitia universa |||

69

» |||

LXVI - De culpa, dolo, iniuria |||

ivi

» |||

LXVII - De venia, poena, imputatone |||

70

» |||

LXVIII - Omnes ignorantes peccare |||

71

» |||

LXIX - De poenis in utraque societate rerum |||

72

» |||

LXX - Iustitia particularis et universa, doctrina aliae, reipsa idem |||

74

» |||

LXXI - Dominii, libertatis, tutelae genesis |||

75

» |||

LXXII - Tres iuris voluntarii fontes |||

ivi

» |||

LXXIII - Iuris necessarii fons unus |||

ivi

» |||

LXXIV - Ordo nascendi seu natura dominii, libertatis, tutelae |||

76

» |||

LXXV - «Ius naturae prius» et «posterius» inter pretum eadem quae «prima naturae» et «naturae consequentia» stoicorum |||

ivi

» |||

LXXVI - Eius divisionis usus |||

80

» |||

LXXVI I - Omnis iuris voluntarii materies et forma |||

ivi

» |||

LXXVIII - Nota omnis iuris naturalis aeterna |||

81

» |||

LXXIX - Iuris naturalis rigor aeternus |||

ivi

» |||

LXXX - Iurisprudentiae christianae propria principia |||

82

» |||

LXXXI - Mens legum et ratio legum |||

ivi

» |||

LXXXII - Verum legum et certum legum |||

ivi

» |||

LXXXIII - Certum ab auctoritate, verum a ratione |||

83

» |||

LXXXIV - Pragmaticus legum et philosophus legum |||

84

» |||

LXXXV - Omnis interpretationis fundamentum |||

ivi

» |||

LXXXVI - Dominii, libertatis, tutelae divina origo |||

85

» |||

LXXXVII - Omnium rerumpublicarum fontes tres |||

86

» |||

LXXXVIII - De auctoritate |||

ivi

» |||

LXXXIX - Auctoritatis notatio |||

ivi

» |||

XC - De auctoritate naturali |||

87

» |||

XCI - Auctoritatis naturalis novum nomen |||

88

» |||

XCII - Auctoritatis naturae divina origo |||

ivi

» |||

XCIII - Ex ea homo in omni natura mortali summus |||

ivi

» |||

XCIV - Et ex ratione auctoritas ipsa orta |||

ivi

» |||

XCV - Ex auctoritate naturae auctoritas iuris |||

89

» |||

XCVI - Omne ius voluntarium «auctoritas» dieta |||

ivi

» |||

XCVII - Prima originaria iurium acquisitio |||

90

» |||

XCVIII - De auctoritate monastica |||

ivi

» |||

XCIX - Auctoritate monastica homo in solitudine summus |||

ivi

[p. 830 modifica]

Caput |||

C - De iure maiorum gentium |||

90

» |||

CI - De auctoritate oeconomica |||

93

» |||

CII - Patres in familia summi |||

ivi

» |||

CIII - Familiae primum rerumpublicarum rudimentum |||

94

» |||

CIV - Alterum clientelae |||

95

» |||

CV - Rerumpublicarum caussa et occasio |||

101

» |||

CVI - Respublica quid? |||

ivi

» |||

CVII - Respublica amplissima universitas iuris |||

102

» |||

CVIII - De dominio eminenti, civili libertate et summo imperio |||

104

» |||

CIX - Universi iuris publici materies |||

ivi

» |||

CX - De auctoritate civili |||

ivi

» |||

CXI - Auctoritatis civilis divina origo |||

105

» |||

CXII - De iustitia architectonica |||

ivi

» |||

CXIII - Civilis potestas imago Dei |||

106

» |||

CXIV - Ius civile merum |||

107

» |||

CXV - Iuris civilis principium |||

108

» |||

CXYI - Iurisditio et iurisdictio |||

ivi

» |||

CXVII - Caussae certi iuris |||

ivi

» |||

CXVIII - Ius civile commune |||

110

» |||

CXIX - Tertia originaria iurium acquisitio |||

111

» |||

CXX - Iura omnia privata militate, publica auctoritate |||

ivi

» |||

CXXI - Dominium, libertas, tutela, iuris privati materies |||

ivi

» |||

CXXII - Iuris privati divina origo |||

112

» |||

CXXIII - De iure quiritium romanorum |||

ivi

» |||

CXXIV - Ius quiritium romanorum fabula iuris gentium |||

114

» |||

CXXV - Per quam fabulam ius civile propinquat vero |||

115

» |||

CXXVI - Cur romani iuris maiorum gentium testes praecipui? |||

ivi

» |||

CXXVII - Prima lex civilis agraria |||

116

» |||

CXXVIII - De iure optimo romanorum |||

118

» |||

CXXIX - Ius quiritium quoddam ius feudale romanum |||

119

» |||

CXXX - «Quirites» appellalo potestatis civilis romanorum |||

121

» |||

CXXXI - Praetor iuris quiritium romanorum minister |||

ivi

» |||

CXXXII - «Ius» praesentia potestatis civilis |||

ivi

» |||

CXXXIII - De iure quiritium publico |||

122

[p. 831 modifica]

Caput |||

CXXXIV - Ius civile commune tradux iuris maiorum gentium in minorum |||

122

» |||

CXXXV - De iure minorum gentium |||

123

» |||

CXXXVI - De iure naturali gentium et iure naturali philosophorum |||

126

» |||

CXXXVII - De iure naturali gentium proprio et minus proprio |||

128

» |||

CXXXVIII - Tres rerumpublicarum formae merae |||

ivi

» |||

CXXXIX - Cur tres rerumpublicarum merarum formae? |||

130

» |||

CXL - Lex fundamentalis cuiusque reipublicae merae |||

131

» |||

CXLI - Proprietas cuiusque reipublicae merae |||

132

» |||

CXLII - Summa iuris civilis divisio in mores ac leges |||

134

» |||

CXLIII - Mores et leges iuris naturae interpretamenta |||

135

» |||

CXLIV - Ordo nascendi sive natura rerumpublicarum merarum |||

136

» |||

CXLV - De formis rerumpublicarum ex populorum natura |||

137

» |||

CXLVI - De iustitia rerumpublicarum ex ipsarum natura |||

139

» |||

CXLVII - Cuiusnam in quaque republica mera est iurisditio? |||

140

» |||

CXLVIII - Quaenam in quaque republica mera est iurisdictio? |||

141

» |||

CXLIX - De primis legibus |||

142

» |||

CL - De plebiscitis et plebisscitis |||

148

» |||

CLI - Rerumpublicarum merarum divina origo |||

151

» |||

CLII - De ordinibus |||

152

» |||

CLIII - De rerumpublicarum conservatione, corruptione, emendatione, occasu |||

156

» |||

CLIV - Ut respublicae ita leges emendantur |||

158

» |||

CLV - De rerumpublicarum recursu |||

ivi

» |||

CLVI - De divino iuris circulo |||

159

» |||

CLVII - De rebuspublicis mixtis |||

162

» |||

CLVIII - De legibus sacratis |||

164

» |||

CLIX - Nota distinguendi rerumpublicarum mixtarum naturam |||

167

» |||

CLX - De lege regia |||

169

» |||

CLXI - De auctoritate senatus in republica romana libera optimatibus mixta |||

170

[p. 832 modifica]

Caput |||

CLXII - «Senatus populusque romanus» quando dici coepit |||

172

» |||

CLXIII - De legibus ex natura reipublicae distinguendo |||

173

» |||

CLXIV - De senatusconsultis in republica libera opti matibus mixta |||

174

» |||

CLXV - Iuris auctores |||

176

» |||

CLXVI - Praetor romani iuris custos |||

ivi

» |||

CLXVII - De iurisprudentia arcana romana |||

177

» |||

CLXVIII - De characteribus heroicis |||

179

» |||

CLXIX - De lingua heroica, quae est fas gentium |||

181

» |||

CLXX - De etymis heroicis |||

184

» |||

CLXXI - Soli patricii romani iurisconsulti |||

185

» |||

CLXXII - In bona republica libera omnia senatus consulta de iure publico |||

190

» |||

CLXXIII - In bona republica libera nullae leges consulares de iure privato |||

191

» |||

CLXXIV - Iuris arcani bona |||

195

» |||

CLXXV - Iuris romani praestantia |||

196

» |||

CLXXVI - Lex XII Tabularum finis et fons romani iuris |||

197

» |||

CLXXVII - De iurisprudentia rigida antiquorum |||

ivi

» |||

CLXXVIII - Definitio antiquae iurisprudentiae |||

198

» |||

CLXXIX - Definitio aequitatis civilis |||

ivi

» |||

CLXXX - Iurisprudentia antiqua verum negligit, certum curat |||

ivi

» |||

CLXXXI - Iurisprudentia lacedaemoniorum |||

199

» |||

CLXXXII - Ius antiquum fictionibus totum scatens |||

200

» |||

CLXXXIII - De sapientia heroica |||

201

» |||

CLXXXIV - Uni romani sapientiam heroicam conservarunt |||

207

» |||

CLXXXV - Philosophia iurisconsultorum a sapientia heroica derivata |||

209

» |||

CLXXXVI - Cur romani regni artibus praeclarissimi? |||

214

» |||

CLXXXVII - De iurisprudentia benigna sive atheniensi et de iure praetorio |||

215

» |||

CLXXXVIII - Definitio iurisprudentiae benignae |||

219

» |||

CLXXXIX - De aequitate naturali |||

ivi

» |||

CLXXXX - Ut romana iurisprudentia ex atheniensi et spartana coaluit |||

220

[p. 833 modifica]

Caput |||

CLXXXXI - I. De legibus, consuetudine et exemplis ex rerumpublicarum natura |||

221

» |||

CLXXXXII - De origine feudorum |||

222

» |||

CLXXXXIII - II. De ordine civili et naturali pro re rumpublicarum natura |||

223

» |||

CLXXXXIV - III. De legibus ex ordine et extra ordinem |||

224

» |||

CLXXXXV - IV. De senatusconsultis ex ordine et extra ordinem |||

225

» |||

CLXXXXVI - V. De iudiciis ex ordine et extra ordinem |||

226

» |||

CLXXXXVII - VI. De legibus, senatusconsultis, iudiciis ex ordine aut extra ordinem in republica mista |||

228

» |||

CLXXXXVIII - VII. De iudiciis directis et utilibus pro rerumpublicarum natura |||

229

» |||

CLXXXXIX - VIII. De eloquentia forensi pro rerumpublicarum natura |||

230

» |||

CC - IX. De iudiciis stricti iuris et bonae fidei ex rerumpublicarum natura |||

231

» |||

CCI - X. De iudiciis et arbitriis pro rerumpublicarum natura |||

232

» |||

CCII - XI. De iudiciis condemnatoriis et absolutoriis pro rerumpublicarum natura |||

233

» |||

CCIII - XII. De imperio mero et misto pro rerumpublicarum natura |||

234

» |||

CCIV - XIII. De poenis pro rerumpublicarum natura |||

236

» |||

CCV - Ut iurisprudentia benigna adolevit et perfecta est sub principatu |||

238

» |||

CCVI - I. Multitudine legum et clementiae fama |||

ivi

» |||

CCVII - II. Senatusconsultis de iure privato |||

239

» |||

CCVIII - III. Quaestionibus criminum ex ordine naturali |||

240

» |||

CCIX - IV. Iure praetorio ius civile emendante |||

241

» |||

CCX - V. Iure optimo ex praetorum edictis constituto |||

242

» |||

CCXI - VI. Aucta iurisprudentum auctoritate |||

243

» |||

CCXII - VII. Sectis iurisconsultorum |||

245

» |||

CCXIII - De iurisprudentia sub Adriano |||

248

» |||

CCXIV - De iure romano sub Constantino |||

249

» |||

CCXV - Ius medium romanum imago iuris antiqui |||

250

[p. 834 modifica]

Caput |||

CCXVI - Ius praetorium tradux iuris antiqui |||

251

» |||

CCXVII - De reipublicae mutationibus a iure optimo |||

ivi

» |||

CCXVIII - Iuris et iurisprudentiae romanae vices divinae providentiae aceepto tribuendae |||

254

» |||

CCXIX - Iura pro humanae vitae corruptae ordine nata |||

256

» |||

CCXX - Per iuris fabulas vitae verum excussum |||

ivi

» |||

CCXXI - Rerum demonstratarum in vera Dei cognitione consensio |||

257

» |||

ultimum - Divinae et humanae eruditionis circulus demonstratus |||

ivi

Conclusio |||

258

Appendice:

Pareri per la stampa. — I. Del revisore ecclesiastico |||

261

II. Del censore civile |||

263

DE CONSTANTIA IURISPRUDENTIS

liber alter

De constantia iurisprudentis |||

267

PARS PRIOR - De constantia philosophiae.

[Principium] |||

271

Caput |||

I - Ratio disserendi vera de divinis et humanis rebus ex recta suae naturae conscientia |||

272

» |||

II - Scepsis ab omni doctrina, de moribus maxime, eliminanda |||

273

» |||

III - De ventate metaphysicae christianae |||

274

» |||

IV - De ventate christianae religionis |||

275

» |||

V - Quae Platonis dogmata metaphysica recipienda |||

284

» |||

VI - Ut probanda dogmata metaphysica stoicorum? |||

285

» |||

VII - Iniustum ab Epicuro metaphysicae indictum bellum |||

286

» |||

VIII - De christianae moralis ventate |||

287

[p. 835 modifica]

Caput |||

IX - Omnis ethnica philosophia de bonorum finibus falsa |||

288

» |||

X - Nullas ethnicorum perfectas esse virtutes |||

289

» |||

XI - Solam divinam gratiam veram praestare virtutem posse |||

290

» |||

XII - Quae moralia Platonis dogmata cum nostris constent, si ve adeo cum christianís |||

291

» |||

XIII - Quae stoicorum moralia dogmata christianis consentanea |||

292

» |||

XIV - Epicuri in morali doctrina lapsus |||

294

» |||

XV - Aristotelis de fínibus dogmata corriguntur |||

296

» |||

XVI - De civilis doctrinae christianae praestantia |||

298

» |||

XVII - De iuris principiis christianae religioni conformibus |||

299

» |||

XVIII - Epicurus iurisprudentiae christianae importunus |||

301

» |||

XIX - Platonici iurisprudentiae rebus commodi |||

302

» |||

XX - Iurisconsulti christianae religioni philosophis utiliores |||

303

PARS POSTERIOR - De constantia philologiae.

De constantia philologiae |||

307

Caput |||

I - Nova scientia tentatur |||

308

» |||

II - De principiis humanitatis |||

320

» |||

III - De uno humanitatis principio: pudore |||

322

» |||

IV - De altero humanitatis principio: libertate |||

329

» |||

V - De una libertatis parte: dominio |||

331

» |||

VI - De altera libertatis parte: tutela |||

339

» |||

VII - De historiae universae principiis |||

341

» |||

VIII - Sacrae historiae demonstrantur antiquitatis, perpetuitas veritasque |||

342

» |||

IX - Demonstrantur gigantes, qui sunt tanquam traduces antediluvianae in postdiluvianam historiam |||

345

» |||

X - Quatuor primae historiae sacrae epochae demonstratae, per quas tempus historiae profanae bona ex parte obscurum excurrit |||

357

|||

Prima: mundi a Deo creatio |||

ivi

|||

Secunda: universum diluvium |||

ivi

[p. 836 modifica]

|||

Tertia: Abrahami a Deo vocatio |||

358

|||

Quarta: lex Mosi a Deo data |||

ivi

Caput |||

XI - Ex primis quatuor sacrae historiae epochis demonstratis consectanea |||

360

» |||

XII - De linguae heroicae sive de poeseos origine |||

363

» |||

XIII - Ex retecta poeseos origine consectanea |||

379

» |||

XIV - De vulgarium linguarum et characterum origine |||

386

» |||

XV - Ex vulgarium linguarum et characterum origine consectanea |||

389

» |||

XVI - Ex sacris bibliis demonstrantur Tanais et Sesostris, quibus sacra historia historiam profanam temporis obscuri pertingit |||

393

» |||

XVII - Ex Tanai et Sesostride, quales explicavimus, consectanea |||

400

» |||

XVIII - De historiae profanae elementis |||

409

» |||

XIX - De historia temporis obscuri, quae est fax iuris gentium |||

412

» |||

XX - Prima temporis obscuri epocha: regimen theocraticum et sub eo imperium monasticum et paternum fundatum |||

413

|||

[Principium] |||

ivi

|||

[i] De matrimoniis |||

419

|||

[ii] De patria potestate |||

425

|||

[iii] De tutelis |||

429

|||

[iv] De testamentis |||

ivi

|||

[v] De successionibus ab intestato et de iure maiorum gentium, quae maxime propriae dictae sunt |||

430

|||

[vi] De rerum dominio eiusque acquirendi modis |||

436

|||

[vii] De pollicitationibus et votis |||

438

|||

[viii] De stipulationibus |||

440

|||

[ix] De permutationibus |||

441

|||

[x] De bellorum et iudiciorum inter maiores gentes specimine |||

442

|||

[xi] De poenis |||

446

» |||

XXI - Secunda epocha temporis obscuri, qua sub theocratia patrum potestas clientelis aucta, et auctoritas divina ex parte heroibus adrogata |||

450

[p. 837 modifica]

» |||

XXII - Tertia epocha temporis obscuri, qua omnes espublicae fuere optimatium, et senatus auctoritas primum in terris nata|||

479

Caput |||

XXIII - De diis maiorum gentium ex nostris principiis mythologia |||

491

» |||

XXIV - Maiorum gentium character, Aeneas virgilianus VI libris prioribus descriptus |||

499

» |||

XXV - Quarta epocha temporis obscuri, qua respublicae optimatium aut abierunt in regna mera, et patrum auctoritas omnis in reges translata est, aut de poenis primum latis legibus constituta, aut in populare imperium dissipata |||

502

» |||

XXVI - De origine et iure monarchiarum |||

504

» |||

XXVII - De legum poenalium origine |||

506

» |||

XXVIII - Traduces per quos ius maiorum gentium in ius minorum traductum est |||

516

» |||

XXIX - Theseus fabulis vindicatus |||

522

» |||

XXX - Quinta et postrema temporis obscuri epocha, qua, bellis introductis, omnis humana auctoritas ad Deum redit |||

526

» |||

XXXI - Huius historiae complexio |||

542

» |||

XXXII - Romulus tenebris excussus |||

544

» |||

XXXIII - Tres fontes seu tria capita universi iuris romani, quibus Romulus super maiorum gentium moribus civitatem romanam fundavit: connubium, patria potestas, nexus |||

550

» |||

XXXIV - Tres fontes seu tria capita universi romani iuris romanae magnitudinis caussae |||

556

» |||

XXXV - Adversus Plutarchi librum De fortuna ro manorum |||

562

» |||

XXXVI - Quid ex iure attico in XII Tabulas impor tatum? |||

564

» |||

XXXVII - Quid actum lege XII Tabularum? |||