De constantia iurisprudentis liber alter/Pars posterior - De constantia philologiae/Caput XI
 |
Questo testo è completo. | |
| ◄ | Pars posterior - De constantia philologiae - Caput X | Pars posterior - De constantia philologiae - Caput XII | ► |
CAPUT XI
EX PRIMIS QUATUOR SACRAE HISTORIAE EPOCHIS
DEMONSTRATIS CONSECTANEA
[1] Hinc patent eorum omnium rationes:
I
[2] Cur in universo orbe aut hebraei essent aut gentes?
II
[3] Religio unius Dei creatoris sub nulla imagine apud hebraeos custodita?
III
[4] In statu exlegi, si ve naturae, θεοκρατία hebraeorum?
IV
[5] Religio inter solos hebraeos nulla divinatione fundata?
V
[6] Paternum imperium non terrore necis, ut gentibus, in fílios constitutum?
VI
[7] Clientelae non solo misero receptorum victu, ut inter gentes illiberaliter, habitae?
VII
[8] Pecuaria et rustica hebraeis cum honore cultae?
VIII
[9] Ceterae artes externorum lucris permissae?
IX
[10] Summum numen hebraeis «Deus fortitudinis» dictus?
X
[11] Agraria ab illa gentium diversa, quae externarum religionum homines ab sui agri dominio semper prohiberet?
XI
[12] Et hinc cur hebraei patrios mores ac ritus semper acriter custodirent?
XII
[13] Et omnibus externarum religionum essent insociabiles?
XIII
[14] Ex qua custodia verae religionis in Oriente primae gentes ortae?
XIV
[15] Et brevi post Diluvium inter orientales cunctae civiles artes restitutae?
XV
[16] Ac inter eosdem statim monarchica regna condita?
XVI
[17] Primusque in historia profana prodit Ninus?
XVII
Virtute verae religionis Moses summus philosophus, summus
legislator, summus historicus.
[18] Atque adeo vera Dei, omnium creatoris, religio ab sua prima usque origine conservata Mosem praestantissimum philosophum praestitit1, qui Deum, non caelum, ut gentes, non mundum, ut gentium philosophi, sed super caelum, sive super mundum, intellexit: quod divinus Plato, Graecia vix tandem omnibus humanitatis artibus excultissima, est assecutus. Et mos maiorum super nexi iure, ab Abrahamo traditus, sapientissimum legislatorem praestitit quoque, ut Lycurgi, Solones, decemviri, tantis post temporum intervallis, cum eo ne comparandi sint quidem. Et sic humanitas naturae lapsae, ab Adamo occoepta et veri metu Numinis sustentata, effecit ut Moses ex omni humana memoria ad nos perveniret historicus, ut philosophus et legislator, ex aequo summus, multo ante quam poetae heroes gentibus et legislatores iniusti et philosophi rudes et historici fabulosi inchoarentur.
Ex legislatione et philosophia et philologia geminae in terris ortae.
[19] Sed tum ex sacra, tum ex profana eruditione id nos confíciamus: ex legislatione et philosophiam et philologiam et hebraeis et gentibus geminas natas esse.